Vanaf Laos zijn we naar Siem Reap (Cambodja) gevlogen. Ons werd verteld dat er geen directe bussen reden naar Siem Reap. Dit is dus niet waar. Balen, want het had 80% van de kosten gescheeld. Nu scheelde het 13 uur in een brakke bus. Aangekomen op het vliegveld van Pakse werden we als achtergebleven schapen opgejaagd: ‘Jullie zijn laat! Iedereen is er al, dus als jullie even willen opschieten, dan kunnen we vertrekken! Hup!’ Laat? Hier gaan vliegtuigen dus gewoon als iedereen aanwezig is!

Aangekomen in Cambodja maakten we direct kennis met één van de waarschuwingen in de Lonely Planet: tuktuk-drivers weten niet altijd waar je heen wilt, ook al zeggen ze van wel. Ondanks dat wij 20 keer hadden gevraagd of hij wist waar het was en we het 50 keer op de kaart hadden aangewezen, wist de tuktuk-meneer ons nog bij het verkeerde hotel af te zetten. Voordeel voor hem: een toelage omdat hij klanten had gebracht. Nergens stond de naam van het hotel, dus wij lieten het visitekaartje zien van het hotel waar we heen wilden en de man achter de balie zei: ‘Yes, that’s me, that’s here!’ We kwamen er dan ook pas achter dat we verkeerd zaten toen we met de kaart op pad gingen… Als we in dit hotel zijn, dan moet hier een weg naar links gaan en dat doet het niet… Er klopte niks van! Uiteindelijk een straat gevonden met een naambordje en toen werd het dus duidelijk. Iedere tuktuk-driver was nu verdacht, dus gingen we lopend op zoek naar het juiste hotel. Daar was het heel gezellig en ze hadden de volgende dag een kamer vrij… In het foute hotel werd ik ’s avonds ziek. De volgende dag uitgecheckt, geld teruggeëist en verhuisd naar het andere hotel. Dikke prima!

Wel bleef ik vijf dagen ziek. Sander had het er maar druk mee! Naast mij verzorgen zorgde Sander er ook voor dat de computers op een plattelandsschool opgeschoond werden. Op de school was momenteel een overschot aan vrijwilligers voor het geven van Engelse lessen, maar er was geen computerman. Dus toen kon Sander toch nog mooi helpen! De televisie bezorgde mij de laatste dagen wat afleiding. Terwijl we aan het zappen waren hoorde ik opeens de stem van Mart Smeets! BVN op tv! Zo hebben we stukjes van de Tour de France gezien en ook het TROS muziekfestival! Wat een feest om mee te kunnen zingen (vals) op Nederlandse liedjes!

Dit zorgde voor een hoop energie en ik was wel klaar met het ziek zijn: hop, naar de markt! Geen goed idee… Sander heeft me zowat naar het hotel terug gedragen. Ik zat de laatste dagen in Laos al met Nederland in mijn hoofd en als je ziek bent is dat alleen maar meer aanwezig! Maar goed, toen ik écht beter was kon het genieten direct weer beginnen! Met een biertje in de hand hebben we honderden vissen aan onze voeten laten happen. Het biertje viel bijna in het bad, omdat we zo hard moesten lachen! Menig Cambodjaan kwam kijken wat er aan de hand was, want eigenlijk waren we net twee kleuters die heel hard aan het gillen waren.

De reden van ons verblijf in Siem Reap was Angkor Wat. Angkor Wat is een Hindoeïstische tempel en wordt beschouwd als het grootste religieuze bouwwerk ter wereld. De tempel is 65 meter hoog en heeft een oppervlakte van 1km². Om vijf uur ’s ochtends vertrokken we om de zonsopgang te zien bij Angkor Wat. Het vroege opstaan was de moeite waard! Bijna hadden we de zonsopgang gemist door een dikke boom die ons uitzicht beperkte, maar gelukkig hadden we dat net op tijd door. Na zonsopgang zijn we door ge-tuktukt naar Angkor Thom. Dit was het administratieve en religieuze centrum van het Khmer-rijk. Binnen Angkor Thom staat het Bayon. Deze tempel is een weerspiegeling van het tussenstadium tussen hemel en aarde. Wij vonden het erg gaaf met de 204 lachende gezichten die het Bayon rijk is. We waren daar rond zeven uur ’s ochtends, dus langzaamaan kwam de zon op de gezichten en er waren maar vier andere toeristen die we amper tegenkwamen. Voordat we terugkeerden om Angkor Wat nog wat beter te bekijken hebben we een bezoek gebracht aan Ta Prohm. Dé tempel die gebruikt is voor een Tomb Raider film. Ta Prohm is totaal overwoekerd door bomen en hun wortels. In 1186 zijn 80.000 arbeiders begonnen met het bouwen, toen wij er waren hoorden we overal getik, net alsof we terug in de tijd gingen. De renovatiewerkzaamheden gaan namelijk met de hand en daarbij wordt elke steen in de goede vorm gehouwd. Ook was één boom erg in trek, wij vonden het maar raar: ‘Er staan zoveel mooie bomen, waarom deze?!’ Ik kom er nu achter dat dat waarschijnlijk dé Tomb Raider boom was…

Naast alle leuke dingen moet er soms ook een wasje gedaan worden. Soms doen we dat zelf, soms besteden we dat uit. Normaal gaat uitbesteden goed, nu niet. Bij het terugkrijgen van de was mist mijn legging! Gestolen! Sander heeft dan ook twee weken lang mijn eigengemaakte hit over de gestolen legging aan moeten horen. Dit zal ik jullie besparen. Mijn legging bleek niet als enige vermist te zijn, drie andere dames misten ook hun legging.

Van Siem Reap gingen we per bus naar Phnom Penh. Ook hier hadden we niet echt geluk met het hotel: het stond er niet meer! Wij naar die ernaast, eerste indruk: wel prima. Totdat je tot rust bent gekomen: die lucht! Na wat onderzoek vond Sander enkele inktvissen die lagen te drogen in de zon… En dan het behang! Het zat overal: op de muur, op de deur, op de kozijnen, in de douche, op het plafond, op de vloer! Schijnbaar hielden ze ook van triplex, als je moest niezen moest je de muren vasthouden. Dus de volgende dag zijn we maar weer verhuisd. Dat was een hele opluchting!

In de hoofdstad hebben we in de tuin van de koning gelopen en een bezoek gebracht aan het hoofdkwartier van de boeddhisten in Cambodja; grote tempels, veel goud en veel monniken. Het Tuol Sleng Museum heeft echter de meeste indruk op ons gemaakt. De gevangenis waar het museum is wordt ook wel S-21 genoemd. Van 1975 tot en met 1979 heeft de Khmer Rouge hier, onder leiding van Pol Pot, 17.000 mensen vermoord door middel van marteling, ziekte en uithongering. In die periode zijn in heel Cambodja tussen de één en drie miljoen mensen vermoord. Het museum bestond vooral uit kamers met foto’s van de gevangenen bij binnenkomst en bij overlijden. Na de bevrijding in 1979 vluchtten de leiders van de Khmer Rouge naar Thailand. Pas in 2007 zijn er enkele leiders opgepakt, zij zitten nu in de gevangenis. Pol Pot is nooit opgepakt of gestraft, hij overleed in 1998.

Na deze dag hadden we zin in iets vrolijkers. Sander wilde graag naar de Phnom Tamao Zoo; anderhalf uur in een tuktuk. De driver ging met ons mee naar binnen, want voor Cambodjanen is het gratis. Bij aankomst begon een jongen van onze leeftijd tegen ons aan te praten om zijn Engels te oefenen, verder niets (dit verzekerde hij ons). De dierentuin bestond uit dieren die gered waren uit de handen van jagers. Zo was er bijvoorbeeld een brutale olifant met een prothese-poot die ons bekogelde met stenen. De leeuwen zaten gelukkig achter gaas, zodat ze Sander niet aanvielen toen hij als een wilde om het hek heen ging rennen. De makaken deden het wat dat betreft beter met die hitte, die plonsden na elkaar in het badje in hun verblijf. Verder waren er onder andere nog tijgers, krokodillen, luipaarden, pythons en slingerende, krijsende gibbons. De jongen die zijn Engels wilde oefenen stak na een uurtje zijn hand uit. Wij gaven hem drie dollar (een uurloon in Cambodja is gemiddeld 90 dollarcent). Hiermee ging hij echter niet akkoord, hij wilde vijf dollar: ‘Ik moet morgen weer naar school en het is tien kilometer rijden en benzine is duur.’ Nou weten wij toevallig dat je met drie liter benzine, à la $1,50, honderd kilometer kunt rijden. Daarna voerde hij aan dat zijn Engels ook heel belangrijk voor de dieren was. Toen hebben we hem uitgezwaaid. Na zijn rondleiding konden we zelf nog rondslenteren. Op de terugweg regende het knetterhard dus het tentje om de tuktuk ging naar beneden. Onze arme driver had geen poncho, dus was binnen twee tellen doorweekt. Onderweg stopte hij en ging met een plastic tas in een sloot staan, draait zich om en roept: ‘Even het koelwater bijvullen!’. Wij bleven binnen in ons tentje zitten…

Onze laatste opmerkelijke gebeurtenis in Cambodja: ‘De bus van 8.30 uur zat al vol, dus ik heb jullie ingepland om 6.00 uur ’s ochtends. Hier zijn jullie tickets!’ Huh? Die ochtend hebben we er een half uur over gedaan om te beslissen dat we de bus van 8.30 uur zouden nemen in plaats van 10.15 uur, zelfs nog grappen gemaakt tegen de jongen achter de balie over dat we niet houden van vroeg opstaan… Hij zal wel gedacht hebben: luie toeristen! Al met al was Cambodja voor ons een beetje Cambodnee (met uitzondering van Angkor Wat en de olifant die plotseling langsliep toen we midden in de stad op een terras zaten), dus we vonden het ook niet zo erg om zo vroeg te vertrekken naar Vietnam!

Hoe is het in Nederland? Is het weer nog iets beter geworden en hebben jullie nog wel een soort van vakantiegevoel kunnen krijgen? De scholen/het werk weer begonnen? Kortom: hoe is het met jullie en wat houdt jullie bezig?

Liefs, Sander & Anne